Η Λιλιπούπολη του Γιώργου Αλλαμανή

Η Λιλιπούπολη του Γιώργου Αλλαμανή

Για ένα όμορφο βιβλίο θέλουμε να γράψουμε σήμερα, είναι αλήθεια με καθυστέρηση μια και το είχαμε μήνες αδιάβαστο στην βιβλιοθήκη. Κανένα πρόβλημα. Τ’ αξιόλογα έργα είναι σαν τις ωραίες γυναίκες. Προκαλούν πιότερο, όσο μεστώνουν! Ο φίλος από τα παλιά και συνάδελφος στα έντυπα και ερτζιανά Γιώργος Ι. Αλλαμανής το υπογράφει με μεράκι: «Στον καιρό της Λιλιπούπολης, η βιογραφία μιας ραδιοφωνικής εκπομπής» (εκδόσεις Τόπος). Προλογίζουν: Νίκος Κυπουργός, Γιώργος Μητρόπουλος και Σιδερής Πρίντεζης. Ο συγγραφέας θεωρεί την εκπομπή «Εδώ Λιλιπούπολη» στο πάλαι ποτέ  Τρίτο Πρόγραμμα της Ε.Ρ.Τ. το συναρπαστικότερο λάθος στην ιστορία της ελληνικής ραδιοφωνίας! «Η έρευνα για το ανά χείρας βιβλίο-γράφει στον πρόλογο του βιβλίου-τριγυρνούσε στο μυαλό απ’ το 2014. Βαθιά προσωπική ανάγκη να ξενιτευτώ μακριά από τη μνημονιακή βαρβαρότητα, μακριά κι απ’ το μαγγανοπήγαδο των ειδήσεων. Πήρε μπρος το φθινόπωρο του 2016 και κράτησε πέντε χρόνια».

Ο Γιώργος Αλλαμανής σημειώνει στο βιογραφικό του ότι με το όνομά του «κυκλοφορούν εδώ και περίπου 35 χρόνια στην μιντιακή αγορά της Ψωροκώσταινας δυο χειροποίητα προϊόντα: Ένας δημοσιογράφος με ειδικότητα στην διεθνή ειδησεογραφία (απ’ το 1984) κι ένας ραδιο-επιτηδευματίας και συγγραφέας με αυξημένο ενδιαφέρον για το τραγούδι, ελληνικό και ξένο (απ’ το 1987). Το σχιζοφρενικώς αξιοσημείωτο είναι ότι και οι δυο πιστεύουν ότι είναι ένα. Με βάση αυτήν την πεποίθηση ο Γιώργος Ι. Αλλαμανής γεννημένος στην Αθήνα το 1964 και κάτοικος Παγκρατίου, πατέρας τριών θυγατέρων και ενός γιου, ελπίζει ότι όσο ζει θα κάνει ραδιόφωνο και ότι θα αξιωθεί να γράψει κάμποσα βιβλία ακόμα»…

Δεν είναι βιβλίο με την κλασική έννοια, αλλά ένα πλούσιο και μεστό λεύκωμα μιας ολόκληρης εποχής. Μάλλον η ραδιοφωνική εκπομπή της Λιλιπούπολης είναι ισχυρό πρόσχημα, αφορμή και ευκαιρία για να παρουσιάσει ο συγγραφέας την Γκραικυλία της δεκαετίας 1976-1986, την δυναμική παρέμβαση του Μάνου Χατζιδάκι στην δημόσια ραδιοφωνία, από τον Απρίλιο 1977 μέχρι τον Μάιο του 1980. Κάτι ανάλογο δεν έπραξε και ο μεγάλος δημιουργός; Έστησε με συνεργάτες του μια πρωτότυπη εκπομπή για να σαρκάσει, κατακρίνει, καυτηριάσει τα κακώς κείμενα μιας αποικίας και μιας εποχής. Ακόμα και ο διαφημιζόμενος παιδαγωγικός χαρακτήρας της Λιλιπούπολης, μια ειδική παιδική εκπομπή, μόνο ως σαρκασμός και ευρηματική μεταμφίεση μπορεί να θεωρηθεί για να περνάνε όσο επιτρέπει η εξουσία κεκαλυμμένα, προωθημένα στον έναν ή στον άλλο βαθμό κοινωνικά και πολιτικά μηνύματα.

Υπό αυτήν την έννοια το βιβλίο του Γιώργου Ι. Αλλαμανή μπορεί να διαβαστεί; Δεν είναι τυχαίο ή εκ παραδρομής το ερωτηματικό. Δεν είναι ένα μυθιστόρημα ώστε να μη χάσεις την συνέχεια και να φθάσεις οπωσδήποτε στο τέλος του έστω και αν χρειαστεί να διαβάζεις όλη την νύχτα. Ούτε μια εμπεριστατωμένη έρευνα για το αντικείμενο, που επιλέγει ο συγγραφέας, εν προκειμένω στην ιστορική, αιρετική, πρωτότυπη ή όπως αλλιώς την θυμάστε, ή την νοσταλγείτε ή την επικρίνετε ραδιοφωνική εκπομπή του Τρίτου Προγράμματος της Ε.Ρ.Τ. επί θητείας Μάνου Χατζιδάκι, με το χαρακτηριστικό όνομα Λιλιπούπολη. Είναι ταξίδι, όχι μόνο δημοσιογραφικό, στην εποχή της νεότητάς μας, θα λέγαμε κάθε νεανικής ύπαρξης, με επιφύλαξη ότι μερικές έννοιες, συνήθειες και σταθερές, ακόμα και βιολογικές ή ψυχικές, γίνονται αστραπιαία σκόνη στον καιρό του ψηφιακού μεσαίωνα, που περνάμε. Ανοίγεις λοιπόν το λεύκωμα σε οποιοδήποτε δισέλιδο και ταξιδεύεις με τις αφηγήσεις, τις φωτογραφίες, τους διαλόγους, κρίσεις και επικρίσεις, τις παρτιτούρες. Πανόραμα μεταφορικά και κυριολεκτικά, αν θυμηθούμε το παμπάλαιο «εργαλείο», που γυρνούσε στις πλατείες του Μεταπολέμου και καλούσε παιδιά και μεγάλους να θαυμάσουν του κόσμου τα παράξενα.

Μην περιμένετε, λοιπόν, αναλύσεις, σχόλια και λεπτομερή παρουσίαση του βιβλίου, λευκώματος, ή ταξιδιού του Γιώργου Αλλαμανή «Στον καιρό της Λιλιπούπολης» γιατί θα σας στερήσουμε την απόλαυση, που είναι η πεμπτουσία του γραπτού λόγου και άλλων μορφών τέχνης, αλλά μιλάμε σήμερα για βιβλία. Να πούμε μόνο ότι στο εν λόγω έργο αποθεώνεται δικαιολογημένα ο Μάνος Χατζιδάκις, όχι ως συνθέτης, που θα ήταν κοινότοπο και περιττό, αλλά ως δυναμική αιρετική προσωπικότητα, που με κάθε μέσο και θυσία υλοποιεί με τους συνεργάτες του αυτό, το πρωτοποριακό, που έχει κατεβάσει η «γκλάβα» και η ψυχή του. Να προσθέσουμε ότι είχαμε την εύνοια, αν όχι την ευτυχία, ή μήπως μεγάλη ατυχία; (σχετικά είναι όλα) να ζήσουμε μέρα την μέρα, εκπομπή την εκπομπή Τον καιρό της Λιλιπούπολης, πάει να πει την θλιβερή μετάλλαξη της έτσι και αλλιώς αποικίας Γκραικυλίας και δη της νοοτροπίας των κατοίκων της, στον ευτελισμό κάθε αξίας, στο άθλιο τρίπτυχο: Φιγούρα, λιγούρα και καψούρα. Στα νέα πιο ολέθρια πειράματα, που ετοίμασαν οι ξένοι επιβήτορες και ζούμε όλα αυτά τα χρόνια. Ίσως και να ήταν ολίγον… προφητικοί ο Μάνος Χατζιδάκις και οι συνεργάτες του, ο Χαρχούδας και η παρέα του, για το σε λιγότερο από 30 χρόνια επερχόμενο ταξικό κώμα στο οποίο έχουμε πέσει και δεν λέμε να ξυπνήσουμε!

Το σημειώνουμε με έμφαση γιατί ζήσαμε και την πολιτική σύγκρουση, που έγινε την Λιλιπούπολη-αυτήν και αν ήταν πρόσχημα φτηνιάρικου κομματικού φατριασμού-και μάλιστα ως δημοσιογράφοι του «Ριζοσπάστη». Και από τους θεωρούμενους «δικούς» του πολεμήθηκε και το χειρότερο λοιδωρήθηκε ο Χατζιδάκις για όσα ωραία ή έκανε στο Τρίτο Πρόγραμμα. Η Δεξιά και η επί θύραις πράσινή της μετάλλαξη βρήκαν ευκαιρία και με μια εκπομπή, αλλά κυρίως με την συγκλονιστική προσωπικότητα του Μ. Χατζιδάκι να επιδίδονται τυφλά σε γελοίες κοκορομαχίες δημιουργώντας και με αυτόν τον τρόπο το πολυμηχάνημα ψεκασμού του ηλίθιου και διεφθαρμένου όχλου της Γκραικυλίας με σανό και κουτόχορτο. Πού να ζούσε και να έβλεπε ο Μάνος τις τωρινές μας επιδόσεις στον βούρκο των ραδιοτηλεοπτικών βοθροκάναλων! Μην ακούτε τώρα, εκ των υστέρων και ακινδύνως, που διάφοροι κορδωμένοι ηλίθιοι στα μικρόφωνα και τις κάμερες διαβάζουν αποσπάσματα του Χατζιδακικού λόγου (π.χ. Τα σχόλια του Τρίτου)!

Όταν γράφονταν και παίζονταν, προκειμένου για την Λιλιπούπολη ή άλλες εκπομπές, η πλειοψηφία ήταν αναφανδόν απέναντι! Από εκκολαπτόμενους πρασινοφρουρούς, κομπλεξικούς δεξιούς, αρειμάνιους φασίστες, κουλτουριάρηδες αριστερούς, όλοι του γλυκού νερού! Ο Μάνος και η παρέα του στο Τρίτο Πρόγραμμα ήταν στην καλύτερη περίπτωση γραφικοί, προβληματικοί και περίεργοι! Φυσικά και δεν ήταν όλα θετικά, όσα ο Μάνος Χατζιδάκις έκανε στην θητεία στο Τρίτο! Ποιος καλλιτέχνης, διευθυντής, αρμόδιος, επιτυγχάνει απολύτως και 100% στην πορεία του; Ακόμα και η Λιλιπούπολη στα διάφορα επεισόδια είχε τους άνθρακες και τους θησαυρούς της. Τ’ ακούμε σήμερα με μεγάλη χρονική απόσταση και χαιρόμαστε για όσα μένουν, όσα έχουν κάτι σχετικά διαχρονικό να πούνε. Και υπάρχουν αρκετά. Τί μένει στους εκάστοτε επόμενους, είναι το καθοριστικό κριτήριο κάθε δράσης και έργου, όχι μόνο του καλλιτεχνικού!

Και σε αυτόν τον τομέα επιτυγχάνει ο Γιώργος Ι. Αλλαμανής. Δεν αποθεώνει, απλώς καταθέτει υλικά, εμπνεύσεις και συναισθήματα. Ζωγραφίζει με μεστό και ωραίο τρόπο, με όχημα, το μαγικό λεωφορείο μιας παιδικής ραδιοφωνικής εκπομπής τον κοινωνικό πίνακα της νεανικής του εποχής, με μια ευρύτερη, όχι και τόσο ανεδαφική άποψη, την νεότητα όλων ημών, που το 1976-1986 είμασταν τριαντάρηδες και σαραντάρηδες, δυναμικοί νέοι δηλαδή, και παραμένουμε, όσοι ζούμε έντονα την δεύτερη και τρίτη εφηβεία! Από τρελό και από μικρό μαθαίνεις την αλήθεια-έλεγαν οι γιαγιάδες μας! Θα ισχυριζόμασταν με την κυνικότητα, που διακρίνει την Συνωμοσιολόγα Κασσάνδρα, ότι αρέσει είτε όχι το βιβλίο του Αλλαμανή με τις πληθωρικές του εικόνες επέχει και θέση ημερολογίου του αυτοχειριασμού της αποικίας Γκραικυλίας την κρίσιμη εποχή, που πυροδοτήθηκαν από τα ξένα αφεντικά με την πλήρη συνενοχή των κατοίκων της οι «πύραυλοι» της τωρινής ξεφτίλας…