Ο πιανίστας και ποιητής ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΑΛΗΟΣ γράφει για την δεύτερη συλλογή της Μαρίας Παπαβασιλοπούλου με τίτλο: «EnCore» (εκδόσεις Κάκτος). Η εκδήλωση παρουσίασης του βιβλίου έγινε στο «BOOKBAR». Μίλησε, επίσης, η φιλόλογος Μαρία Γεωργαρίου και απήγγειλε η ηθοποιός Δέσποινα Νικητίδου. EnCore, μια μικρή παρότρυνη στο τέλος κάθε συναυλίας να εκτελέσει ο καλλιτέχνης ένα αγαπημένο του κομμάτι ως πράξη ευχαριστίας και ανταπόδοσης της τιμής προς το κοινό του. Τυχαία παρευρεθήκαμε στην παρουσίαση και απρόσμενα μας έκαναν δυνατή εντύπωση, τελικά μας άρεσαν πολύ ορισμένα από τα ποιήματα αλλά και όλα γενικώς βρίσκονται σε υψηλό επίπεδο. Αν θέλαμε να βάλουμε δημοσιογραφικό τίτλο: Ερωτική ποίηση με βαθιές και ρωμαλέες κοινωνικές αναφορές, με αισθητική ανάταση.

 Η Μαρία Παπαβασιλοπούλου γεννήθηκε στην Αθήνα. Απόφοιτος του Πειραματικού Λυκείου της Ιωνιδείου Σχολής Πειραιά και σπούδασε Κλασική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Συνέχισε τις σπουδές στο Πανεπιστήμιο Σαλαμάνκα της Ισπανίας από όπου έλαβε δίπλωμα στην Τεχνολογία της Εκπαίδευσης. Αριστούχος απόφοιτος του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών και υποψήφια διδάκτωρ στην Σεφαραδίτικη Μουσική. Εργάζεται στην Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Πρώτη ποιητική της συλλογή: «Έγκλειστος έρωτας» (εκδόσεις Χρόνος).

 

**************

 

ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΥ

EnCore

Γράφει ο Απόστολος Παληός

Σολίστ πιάνου, Δρ. μουσικολογίας και ποιητής

 

Βρίσκομαι μαζί σας σήμερα για να τιμήσω την φίλη μου Μαρία Παπαβασιλοπούλου, την οποία ευχαριστώ θερμά για την πρόσκλησή της να μιλήσω για το βιβλίο της ως φίλος, ως ασχολούμενος επίσης με το λογοτεχνικό είδος της ποίησης αλλά πρώτα και κύρια ως αναγνώστης. Έπειτα από την πρώτη εκδοτική προσπάθεια της Μαρίας, η οποία ήταν αφιερωμένη εξ ολοκλήρου στον έρωτα, η δεύτερη από τις εκδόσεις «Κάκτος», που εύχομαι ολόψυχα να τριτώσει, και κατά την ταπεινή μου γνώμη είναι ωριμότερη, εκκινεί μεν ξανά από την διαχρονική αξία του έρωτα, αλλά θεματολογικά επεκτείνεται και σε άλλα πεδία διευρύνοντας τις εσωτερικές αναζητήσεις και τους πνευματικούς προβληματισμούς της.

Η ίδια η ποιήτρια διερωτάται στην έναρξη της συλλογής 51 ποιημάτων πώς χαρακτηρίζεται η ποίησή της: Υμνητική; Ερωτική; Και απαντά πως «υμνεί τον ηρωικό έρωτα». Παίζει με τις έννοιες του έρωτα, του χρόνου και του θανάτου: «Έρως και θάνατος. Στη μέση ο χρόνος». Καθώς, όπως γράφει, «ο χρόνος δοκιμάζει τον έρωτα, έλκει τον θάνατο».Ταυτόχρονα, όμως, ο έρωτας, όπως η ζωή και τα συναισθήματα, γι’ αυτήν αποτελούν και έργο τέχνης. Έργο τέχνης άλλοτε που αναδεικνύεται και εξυψώνεται και άλλοτε που απομυθοποιείται, χωρίς ωστόσο η συντελεσθείσα απομυθοποίηση να μειώνει την αξία και το βάθος του έρωτα. Τα μεγάλα αδιέξοδα στον έρωτα, το άπιαστο, το ανολοκλήρωτο, τίθενται στο επίκεντρο των στίχων της. Στίχοι που διακρίνονται ενίοτε από μουσικότητα υπογραμμίζοντας και την μουσική ιδιότητα της ποιήτριας, ενώ πραγματοποιούν μία γόνιμη σύζευξη λόγου και μουσικής.

Παράλληλα, η ποίησή της είναι περιγραφική, εικονοκλαστική στρεφόμενη από τα εξωτερικά ερεθίσματα στον εσωτερικό της κόσμο, ενώ φλερτάρει έντονα με το υγρό στοιχείο, την θεατρικότητα αλλά και την εικαστική δημιουργία. Οι θεματικές της διακατέχονται από μια ατμόσφαιρα πεσιμισμού. Αλλά η ποίηση ουδέποτε υπήρξε μόνο για να υμνήσει την ομορφιά και τα θετικά συναισθήματα. Τουναντίον. Ο ποιητής δεν αποτελεί απλά έναν ωραιοποιητή του κόσμου μας. Σε ποιήματα όπως «Ο χαρταετός», «Θεοφάνια», «Ο θίασος», διερωτάται για το εφήμερο των πραγμάτων και τα συναισθήματα εγκλωβισμού και εγκατάλειψης. Στον «Βασιλιά των ζώων» αναδεικνύει τον ηρωισμό και την μοναχική πάλη του οποιοδήποτε σε έναν κόσμο, όπως γράφει: «φτωχό από καύσιμο», έναν κόσμο γεμάτο «μελανιές».

Τα αντικρουόμενα συναισθήματα των στίχων της είναι έκδηλα. Αίσθηση παραίτησης και απαισιοδοξίας στο «Ναυάγιο», αλλά και ανάγκη για πίστη στον εαυτό μας στο «Έσω»: «Δες για φως το φως σου»! Η θλίψη για την απώλεια του πατέρα της, για την απώλεια γενικά, βρίσκεται στον πυρήνα, in core, των στίχων της. Κριτικάρει την ανθρώπινη ματαιοδοξία στο «Κλειστόν» και υπογραμμίζει την ανάγκη για ύπαρξη ιδεαλισμού στην ζωή μας, όταν γράφει πως αν και «ιππότης με ξεχαρβαλωμένη πανοπλία, εκστρατεύω για ουτοπικά κάστρα». Επιδεικνύει συμπόνια και ενσυναίσθηση στον «Πύργο» και στον «Ομφαλό» διακρίνοντας πως οι άγγελοι απορούν: «Απορούν για μας. Πώς γίναμε έτσι ολότελα σκληροί»; Στο «Συνεχίζεται» προβληματίζεται για την ίδια την θεματική της ποίησής της: «Φοβάμαι ότι με πλησιάζει μια υπόκωφη έμπνευση». Καθώς, «το ύφος της ποίησης αλλάζει σιγά-σιγά και γίνεται πολύ πεζό»…

Όπως και η ζωή άλλωστε. Γι’ αυτό όσο ποτέ χρειαζόμαστε την ποίηση στην ζωή μας. Και είναι ακριβώς η πεζότητα της σύγχρονης πραγματικότητας, που την οδηγεί σε ένα ξέσπασμα μη αποδοχής, αν θέλετε, να πει:

«Δεν λερώνω εγώ τις λέξεις μου, τα παιδιά μου, με την διαστροφή του κόσμου».

Γιατί αυτό αποτελούν γι’ αυτήν τα ποιήματά της. Τα παιδιά της.

«Τα γέννησα μέσα από οδύνες.

Μόνη μου, σε γοερό τοκετό.

Κλαίγανε, όταν ήρθαν στο φως,

σε αυτόν τον κόσμο.

Η ποίηση γεννιέται με πόνο».

Και αφού η ποιήτρια φρόντισε τα παιδιά της, «παιδιά αγάπης» κατ’ αυτήν, τα άφησε ήρεμη πια, χωρίς αγωνίες να πάρουν τον δρόμο τους εκτεθειμένα στο χαρτί για να τα καμαρώνει πάντα. Τα πανέμορφα παιδιά της, όπως καταθέτει στον ακροτελεύτιο στίχο του βιβλίου.

Τελικά, το «Encore», η ποιητική συλλογή της Μαρίας Παπαβασιλοπούλου είναι πραγματικά ένα δώρο, ένα φυλακτό προς όλους εμάς και επιτυγχάνει να μας αγγίξει, να συγκινήσει, να προβληματίσει, αλλά και να μας κάνει να αισθανθούμε πόσο πολύ ταυτιζόμαστε με την ποιήτρια. Της εύχομαι τα καλύτερα και να συνεχίσει να επενδύει στιχουργικά στην πορεία της. Καθώς σε αυτόν τον κόσμο των ημερών μας, τον απόλυτα τεχνοκρατικό, ρομποτικό και αποξενωμένο η ποίηση είναι ένα από τα λίγα αλλά τόσο δυνατά μέσα, ώστε να χτίσει ο καθένας μας μια ιπποτική πανοπλία αντίστασης, και ας είναι και «ξεχαρβαλωμένη», όπως γράφει…

 ****

Επιστρέφοντας υστερογραφικά στην εκδήλωση παρουσίασης της ποιητικής συλλογής «EnCore», αν και δεν συνηθίζουμε να κάνουμε γκρίζες ή λευκές διαφημίσεις, θέλουμε να γράψουμε δυο λόγια για το «BOOKBAR», που πρόσφατα εγκαινίασαν στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας  οι εκδόσεις «Κάκτος». Με δυο λόγια ένα ωραίο, καινούριο στέκι για τους βιβλιόφιλους, που βρίσκεται στην οδό Αιόλου 39 και Βορέου. Μοναδικός, καλαίσθητος  χώρος, που συνδυάζει ένα ενημερωμένο γενικό βιβλιοπωλείο με εκλεκτό καφέ στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας. Βιβλίο και καφές, απίθανος συνδυασμός. Εκτός από τις εκδόσεις «Κάκτος» θα βρείτε και νέες τίτλους άλλων εκδοτών, όπως επίσης και δώρα. Κεριά, κούπες, σελιδοδείκτες, τσάντες κ.λπ. Το πιο σημαντικό είναι ότι ο χώρος προσφέρεται για την διοργάνωση εκδηλώσεων με θέμα το βιβλίο, την μουσική και όχι μόνο.