O πόνος της… ελπίδας;

O πόνος της… ελπίδας;

Είναι κάποια βιβλία, που εύχεσαι ποτέ να μη συναντήσεις το περιεχόμενό τους στον θνητό σου βίο, αλλά γνωρίζεις πολύ καλά, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα έρθει το πλήρωμα του αδυσώπητου χρόνου να σε απασχολήσουν σε πολύ κρίσιμες, έσχατες στιγμές. Ίσως για αυτό συχνά δεν τα δίνουμε σημασία, τα «ξεχνάμε», τα ξορκίζουμε διαπράττοντας μέγα λάθος γιατί κάτω από τις οποιεσδήποτε συνθήκες η ακριβής και βαθειά γνώση της οποιασδήποτε κατάστασης δίνει διεξόδους, στην καλύτερη των περιπτώσεων, είτε παρηγορεί και ανακουφίζει, στην χειρότερη. Μια τέτοια εργασία είναι η σημερινή μας παρουσίαση: «Ιχνηλατώντας την ελπίδα του αύριο όταν η ψυχή και το σώμα πονούν». Υπότιτλος: «Ψυχοθεραπευτικές ιστορίες ανθρώπων μέσα από το Κέντρο Πόνου και Παρηγορικής Αγωγής του Αρεταιείου Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου».Συγγραφέας η Γκέλυ Κανέλλου και εκδότης ο Κάκτος.

Η Γκέλυ Κανέλλου, πτυχιούχος Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών του Παντείου Πανεπιστημίου, μετεκπαιδεύτηκε στην Ψυχοθεραπεία και έχει εργαστεί ως κοινωνικός επιστήμονας στον ιδιωτικό και στο δημόσιο τομέα της υγείας. Από το 2005 έως το 2020 πρόσφερε τις υπηρεσίες της στο Κέντρο Πόνου και Παρηγορικής Αγωγής της Α’ Αναισθησιολογικής Κλινικής του Αρεταίειου Νοσοκομείου παρέχοντας ψυχολογική υποστήριξη  σε ασθενείς με χρόνιο πόνο για πολύ βαριά νοσήματα, καρκίνους τελικό στάδιο, νευροπάθειες, ψυχοσωματικά άλγη, ινομυαλγίες κ.λπ.  Όσο αφορά το Κέντρο Πόνου του Αρεταίειου είναι προφανέστατα το σταυροδρόμι και όχι το μαρμαρένιο αλώνι όπου συναντιούνται η ζωή και ο θάνατος, οι αρχέγονοι αντίπαλοι στην αέναη ροή του χάους. Για τ’ ανθρώπινα, βέβαια, ένας είναι ο νικητής, πάντα ίδιος, ο θάνατος πλην ο δρόμος προς την προφανή απώλειας συχνότατα είναι μακρύς ή σύντομος, κυρίως, όμως, επώδυνος και αγωνιώδης.

Με δυο λόγια απλά η συγγραφέας σταχυολογεί, ανθολογεί εμπειρίες από τις ατομικές συνεδρίες με τους ασθενείς, πουέχει για αυτούς σημάνει η καμπάνα και από  συγγενείς τους. Τραγικά περιστατικά, που διαβάζοντας λες: Μακριά από μας ή Αχρείαστα να είναι, κυρία μου, τα συμπεράσματα και η εμπειρία σας, γνωρίζοντας, όμως, ότι τελικά αργά ή γρήγορα μπορεί να αποβούν ολίγον ή πολύ χρήσιμα. Συγκεκριμένα περιστατικά, που πέρα τις σκόπιμης και εύλογης ανωνυμίας αντιπροσωπεύουν φάσεις, καταστάσεις μιας ζωής αντιμέτωπης με βαθύ και σκληρό πόνο, με το Τέλος. Η συγγραφέας υποστηρίζει εμφαντικά με τα αναφερόμενα παραδείγματα ότι «με ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις την δραματοθεραπεία και την ψυχαναλυτική ψυχοθεραπεία, ιχνηλατούμε  την δύναμη και την ελπίδα, που μπορεί ν’ αναδυθεί μέσα από τόσες δύσκολες καταστάσεις».

 Ένα άλλο ζήτημα, που κάνει εντύπωση, είναι αυτό του φόβου και της αυτοπεποίθησης υπό το κράτος τέτοιων εσχατολογικών καταστάσεων. Πόσο η ψυχή και το σώμα έχουν την δύναμη να αντιδρούν απέναντι στον πόνο γνωρίζοντας, βιώνοντας τραγικά μέρα την μέρα, ώρα την ώρα την πασίγνωστη και προφανέστατη κατάληξη της αφόρητης διελκυστίνδας; Υπάρχει γιατρειά, μάλλον ψυχολογική παρηγοριά για αυτό το τελικό σκαμπανέβασμα κρίνοντας και από εμπειρίες αείμνηστων φίλων και γνωστών μας, την μια λες επιτέλους σε νίκησα και στον επόμενο ισχυρότερο πόνο και την δυσμενέστατη ιατρική εξέταση φθάνεις στο κρεσέντο της απογοήτευσης και στον προθάλαμο της λυτρωτικής αυτοχειρίας; Εδώ προκύπτουν αλλά φιλοσοφικά και όχι μόνο ζητήματα, όπως εν συνελόντι το λέμε και στον τίτλο: Ο πόνος… της ελπίδας! Πόσο πονάει, περισσότερο ή λιγότερο από την ίδια την αρρώστια, η αυταπάτη ότι ίσως και να είσαι ο μόνος τυχερός του χωριού και να την σκαπουλάρεις; Πόσο σκοτώνει πριν από τον θάνατο η μάταιη ελπίδα της νικηφόρας μάχης, που είναι τελικά σίγουρη, μαθηματική ήττα; Πού κείται η λύτρωση ή μήπως αυτή ακριβώς είναι η μέγιστη φενάκη;

Το βαρύναμε πάρα πολύ, το κάναμε λύσσα θλιβερό, αλλά είναι και αυτά μέσα στην ζωή, κυρίως αυτά, γιατί αφορούν πολύ δύσκολες καταστάσεις. Σημειώνουμε επίσης το αυτονόητο: Δεν υπάρχει δελτίο συμπεριφοράς για τέτοια ακανθώδη, κυριολεκτικά και μεταφορικά, προβλήματα, ιδιαίτερα στον πόνο και στον θάνατο κάθε άνθρωπος δεν είναι μόνο απόλυτα έρημος και μοναχός αλλά και αποτελεί άκρως ξεχωριστή περίπτωση τόσο στην συμπεριφορά, όσο και στην τελική εν ζωή επιλογή. Παρόλα αυτά μας έκανε μεγάλη, θετική εντύπωση και συστήνουμε αυτό το βιβλίο πρωτίστως για τις καταστάσεις, που πραγματεύεται. Μάλλον για τον τρόπο με τον οποίο αναλύει κοινότυπες, καθημερινές αναφορές. Ίσως πάλι να σχετίζεται, όπως είπε σαρκαστικά ένας φίλος, γεροντάρα και αυτός της παρέας: Σας έκανε μεγάλη εντύπωση επειδή είμαστε όλοι προχωρημένα στην δεύτερη και στην τρίτη εφηβεία! Εντάξει, δεν αποτελεί και… ευαγγέλιο, συνιστά, όμως, ένα πολύτιμο συνοπτικό και εύχρηστο βοήθημα (μόλις 150 σελίδων). Αχρείαστο να είναι…