Τα θαλασσινά του Χρήστου Τσιαμούλη

Τα θαλασσινά του Χρήστου Τσιαμούλη

«Από ’δω περνούν καράβια» ο νέος, πανέμορφος δίσκος (CD) του Χρήστου Τσιαμούλη με την Καίτη Κουλλιά, τραγούδια με θαλασσινή αύρα και μεράκι, που μας αρμενίζουν,  μας ταξιδεύουν σε πλούσια συναισθήματα (κυκλοφορεί από το Μελωδικό Καράβι). Για να είμαστε ακριβείς πρόκειται για περσινή κυκλοφορία, που την απολαμβάνουμε συχνά αλλά η ανοησία ή εν πάση περιπτώσει οι προσωπικές επιλογές, ανέβαλαν διαρκώς την παρουσίαση. Ζητάμε συγνώμη από τον αγαπητό φίλο Χρήστο Τσιαμούλη, εμφανώς τον αδικήσαμε, αλλά κάλλιο αργά παρά ποτέ! Πάντα μας αρέσει να παρουσιάζουμε σημαντικούς καλλιτέχνες και το έργο τους με συνεντεύξεις, φωτογραφίες και τα ρέστα, όπως γνωρίζουν  οι συχνοί μας αναγνώστες. Το ίδιο θέλαμε να κάνουμε με την Καίτη Κουλλιά. Την είδαμε, μιλήσαμε, δώσαμε ερωτήσεις για συνέντευξη-αφιέρωμα αλλά δυστυχώς (ήταν παλιά συνεργάτρια και φίλη) μάς… έγραψε κανονικά, εκτός του ότι μας ταλαιπώρησε. Κλείνουμε το δυσάρεστο θέμα, γιατί υπάρχουν και άλλα κρούσματα, θα επανέλθουμε προσεχώς με αναλυτικό ρεπορτάζ για αξιόλογους καλλιτέχνες, που ανοήτως δεν ξέρουν ή δεν θέλουν να προβάλλουν το έργο και τον εαυτό τους. Περνάμε τώρα στην γοητεία, την χαρά των θαλασσινών τραγουδιών, καλοκαίρι που ’ναι!

Στο δούλεμα της παράδοσης η απόσταση από την μίμηση έως το πρωτότυπο έργο είναι πολύ μικρή, αφενός για τον δημιουργό, γιατί αυτή είναι η εύκολη λύση και αφετέρου για το κοινό, επειδή πρόκειται για πασίγνωστα, βολικά, από την κούνια του ακούσματα. Εκτός αν υπάρχει ταλέντο! Όπως, καλή ώρα, στην προκειμένη περίπτωση, που το διαθέτει πλούσιο ο Χρήστος Τσιαμούλης. Δεν είναι, άλλωστε, πρωτάρης σε αυτήν την άμιλλα και διατριβή. Από τα πρώτα του βήματα έως τώρα δείχνει στο έργο του το μεράκι, την έμπνευση και την ικανότητα χρησιμοποιώντας καμβά κατά το μάλλον ή ήττον μοτίβα παραδοσιακά να απογειώνεται σε δικούς του ουρανούς, να συνθέτει αρμονικά το παλιό με το νέο σε κατά τεκμήριο καινούρια, πρωτότυπα, πολύ ενδιαφέροντα τραγούδια. Και στα… πιο σύγχρονα έργα του δεν ξεχνά να τα διανθίζει με παραδοσιακά αρώματα. Κι άλλες φορές έχουμε παρουσιάσει την πολύπλευρη δουλειά του Τσιαμούλη, όλα αυτά τα χρόνια συνεργαστήκαμε σε μουσικές εκδηλώσεις. Ο Χρήστος Τσιαμούλης είναι ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους λαϊκούς συνθέτες και παιχνιδιάτορες μαζί και δάσκαλος εξαιρετικός, έχει βγάλει σημαντικούς μουσικούς.

Κυρίως στους ρυθμούς του πολύχρωμου νησιώτικου μπάλου ο συνθέτης ζωγραφίζει με ξεχωριστή ποικιλία και πλουραλισμό έντεκα σημερινές, σχετικά διαχρονικές, όμορφες εικόνες. Απολαύστε, για παράδειγμα, το δεύτερο κατά σειρά άσμα «Είναι η ζωή μας όνειρο», με τί μαστοριά, παίρνει χρώματα από το παραδοσιακό, από το θρυλικό παλιό, που δισκογραφικά γνωρίσαμε: «Αρμενοχωριανός συρτός» με τον λαουτιέρη Γιώργη Κουτσουρέλη και τον τραγουδιστή Χρήστο Κορονιωτάκη (βάσισε και ο Μ. Θεοδωράκης τον «Ζορμπά-συρτάκι»), και πώς φτιάχνει πανέμορφο σημερινό, παντοτινό τραγούδι, με σύγχρονα συναισθήματα και μηνύματα:

 «Όνειρο είναι η ζωή, που ξυπνητοί το ζούμε

Τα μάτια έχουμε ανοιχτά μ’ απ’ την καρδιά ακούμε».

Σταματάμε, όπως πάντα, την «ανάλυση» γιατί είναι φύρα στην απόλαυση του ακροατή και πρωτίστως επειδή «η μουσική μιλά αφ’ εαυτής και δεν εξηγείται με λογοτεχνία»- που έλεγε ο μέγας Νίκος Μαμαγκάκης. Μια σημαίνουσα μόνο παρένθεση, παρότι την λέμε πάντα: Αυτή η εκτίμηση δεν αφορά μόνο τους στίχους (εδώ της Ελένης Περινού), που είναι στην αντίληψη εύκολοι, αλλά πάντα στα τραγούδια, η αρμονική σύνθεση μελωδίας, στίχου, ερμηνείας, εκτέλεσης, χορού, ατμόσφαιρας, εν γένει στιγμής, φτιάχνουν, αναδίνουν το όποιο κοινωνικό, ερωτικό, πανανθρώπινο συναίσθημα εκπέμπει κάθε άσμα. Γιατί εν αρχή ην το μέλος και όχι ο λόγος! Και στην ποίηση, όχι μόνο στο τραγούδι!

Όλα τα παραπάνω δεν σημαίνουν ότι και στιχουργικά ο δίσκος (CD) δεν είναι καταπληκτικός, όλα τα «λόγια» ξεχωρίζουν για αυτό και εναρμονίζονται με τ’ άλλα συνθετικά στοιχεία του έργου. Απλώς, όταν ακούσετε τον δίσκο, σκεφθείτε πόσο απλή, συνάμα δωρική και ιωνική είναι πάντα-και σήμερα-η λαϊκή στιχουργία και κάντε σύγκριση με όλη την μπουρδολογία, που σερβίρουν ως «επαναστατικά και αιρετικά λόγια» τα βοθροκάναλα με τραπ, κραπ, ραπ, πραπ σκουπίδια τους! Η Καίτη Κουλλιά, γνωστή μας από παλιά, εξαιρετική φωνή στην παράδοση αλλά και γενικά. Να είχε και… μυαλό, να προβάλλει τον εαυτό της και να «κάνει παιχνίδι» ανάλογο της αξίας της φωνής της… Τέλος πάντων, λέει πολύ ωραία, μεστά τα τραγούδια του δίσκου και αυτό είναι το σημαντικό. Καθένας τραβάει τον δρόμο του. Τραγουδά και ο Χρήστος Τσιαμούλης ένα τραγούδι του.

                        Μάθημα-πρόβα στα Εκπαιδευτήρια Τσιαμούλη.

Να τί λέει για τον δίσκο (CD) του ο συνθέτης: «Πήρα τους όμορφους στίχους από φίλους-ποιητές που ζουν στην θάλασσα και βιώνουν προσωπικά τους καημούς της: την Ελένη Περινού, την Ειρήνη Μαστοροπούλου-Ναυπλιώτη, τον Αντώνη Τζερμιά και τον Κώστα Καρτελιά. Σμίξανε τα λόγια με την μουσική και φτιάχτηκαν τραγούδια σαν καράβια. Ταξιδέψαν μέσα από την ξάστερη φωνή της Καίτης Κουλλιά, τις λυρικές δοξαριές του Κυριάκου Γκουβέντα, τις πληθωρικές αρμονίες από το σαντούρι της Ουρανίας Λαμπροπούλου και το αγκάλιασμα από το λαούτο του Αλέξανδρου Καψοκαβάδη. Φώλιασαν στις καρδιές μας και πετάξανε για να σας συναντήσουν. Άλλωστε με λιμάνια μοιάζουμε ή ακρογιαλιές, που περιμένουμε πάντα κάποιο καράβι να έρθει για να μας βρει και να μας φέρει την χαρά».

Και όπως πάντα εξαιρετικοί σολίστες, ολιγομελής ορχήστρα, όπως ήταν είναι και θα είναι πάντα και όσο υπάρχει το λαϊκό μας τραγούδι: Κυριάκος Γκουβέντας (βιολί), Αλέξανδρος Καψοκαβάδης (κιθάρα και λαούτο), Θοδωρής Κουέλης (κοντραμπάσο), Ουρανία Λαμπροπούλου (σαντούρι) και ο συνθέτης ούτι, λαούτο και ενορχήστρωση. Εικαστικά: Μπάμπης Πυλαρινός, φωτογραφίες ο Γιάννης Κουλλιάς.

 Ο Χρήστος Τσιαμούλης γεννήθηκε στην Αθήνα στις 17 Ιουνίου 1961. Σπούδασε πρώτα στο Εθνικό Ωδείο Αθηνών κιθάρα και θεωρία και στην συνέχεια ασχολήθηκε με την παραδοσιακή και την βυζαντινή μουσική. Το 1985 ίδρυσε με άλλους μουσικούς το πασίγνωστο συγκρότημα «Δυνάμεις του Αιγαίου» και κυκλοφόρησαν τρεις δίσκους (Ήχος Β, Ανατολικό παράθυρο, Όλες οι μέρες, που έλειπα). Από κει και πέρα και τί δεν έχει κάνει! Συνθέτης, παιχνιδιάτορας (από τους μέγιστους ουτίστες), τραγουδιστής και δάσκαλος, όπως είπαμε, από τους καλύτερους μελετητές και γνώστες της θεωρίας της Ανατολικής και Παραδοσιακής μουσικής με πλούσιο συγγραφικό έργο: Ρωμιοί συνθέτες της Πόλης, σε συνεργασία με τον Παύλο Ερευνίδη, Οι κλίμακες στο ούτι, Αριθμητικό Τροπικό Σύστημα της Ελληνικής Μουσικής, Τα μελωδικά μοτίβα της Παράδοσης. Παράλληλα με την πλούσια δισκογραφία έχει γράψει μουσική για τον κινηματογράφο και το θέατρο. Απλή μόνο αναφορά του συνθετικού του έργου:

Άθως ο εμός (1992). Ερωτόκαστρο (1994). Αύρα θαλασσινή (1995, με Καίτη Κουλλιά). Μουσικές της Ιωνικής γης  (1996).Μεταμόρφωσις (1997). Μονάχα για να ταξιδεύω (1997). Τραγούδια και σκοποί του Πόντου (1998, με Μιχάλη Καλιοτζίδη).Ο Χρίστος Τσιαμούλης συναντά τον Χαλίλ Καραντουμάν (2001) Kάλαντα Δωδεκαημέρου (2003). ΑΝΕΣΠΕΡΑ (ζωντανά στο Ηρώδειο, 2003.) Αφύλακτη Σκοπιά (με την Λιζέτα Καλημέρη , 2005). Carte-Postale (2005). Δωδεκάορτο (2006).Πολίτικη Ζυγιά- Κονσέρτο Στην Ουτρέχτη, 15.12.2007  (με τον Σωκράτη Σινόπουλο και την Κατερίνα Παπαδοπούλου, 2010). Σαν παιδικό παιχνίδι (2015, με την Σοφία Παπάζογλου). Άγριος Καιρός (2016, με την Κατερίνα Παπαδοπούλου).